Hôtel des Invalides i Musée de L`Armée Île-de-France | zabytki, atrakcje, turystyka

Francuska armia – Armée de Terre, część sił zbrojnych Francji (Forces armées françaises) – to jedna z najstarszych i najbardziej wpływowych armii świata, z długą historią sięgającą średniowiecza i znaczącym udziałem w kształtowaniu dziejów Europy.

Wokół i w pobliżu grobu Napoleona pochowano innych ważnych wojskowych i członków rodziny Bonaparte:

• Henri de La Tour d’Auvergne, viscomte de Turenne – słynny dowódca z XVII w., przeniesiony tu z Saint-Denis
• Sébastien Le Prestre de Vauban – inżynier wojskowy Ludwika XIV (jego serce)
• Ferdinand Foch – marszałek Francji i aliantów z czasów I wojny światowej
• Joseph Bonaparte – brat Napoleona, król Neapolu i Hiszpanii (symboliczna płyta)
• Jérôme Bonaparte – młodszy brat, król Westfalii (jego szczątki są faktycznie tu złożone)
• Napoleon II, „Król Rzymu” – syn Napoleona i Marii Ludwiki, zmarł młodo w Wiedniu. Jego szczątki sprowadzono do Paryża z Austrii w 1940 r. na rozkaz Hitlera, by umocnić „przyjaźń” francusko-niemiecką podczas okupacji.

Jedna z najbardziej symbolicznych ekspozycji poświęconych Napoleonowi Bonaparte w Musée de l'Armée w Hôtel des Invalides w Paryżu. Obiekt znajduje się w tzw. Galerii Chwały, blisko Dôme des Invalides (gdzie znajduje się grób cesarza).

• Dwurożny kapelusz (bicorne) - Cesarz miał ok. 120 takich kapeluszy, ale zachowało się tylko kilkanaście – ten najpewniej był autentycznie używany.
• Miecz - Może być repliką ceremonialną lub oryginałem z epoki.
• Order Legii Honorowej - Grand-croix de la Légion d’honneur - Stworzony przez Napoleona w 1802 r. jako najwyższe odznaczenie państwowe we Francji.

Taxi de la Marne (taksówki znad Marny) to francuskie cywilne taksówki, które odegrały symboliczną i praktyczną rolę podczas I wojny światowej, a konkretnie w czasie I bitwy nad Marną we wrześniu 1914 roku.

Francuski generał Joseph Gallieni, wojskowy gubernator Paryża, potrzebował szybkiego transportu oddziałów do frontu nad rzeką Marną więc zarekwirował około 600 paryskich taksówek Renault AG1, głównie z firmy G7.

Taksówki zostały użyte do przewozu ok. 5 tysięcy żołnierzy z 7 Dywizji Pieszej z Paryża na front, ok. 50 km na wschód od miasta. Żołnierze siedzieli po czterech w aucie, a taksówkarze mieli rozkaz wystawiać rachunek wojsku!

Czołg Renault FT to rewolucyjny francuski czołg lekki z okresu I wojny światowej, który ustanowił wzorzec dla nowoczesnych konstrukcji czołgów przez dziesięciolecia. Uważany jest za pierwszy prawdziwy czołg nowoczesny. Co czyniło go rewolucyjnym?

• Wieża obrotowa – pierwszy czołg w historii, który miał pełną obrotową wieżę (360°).
• Układ klasyczny – silnik z tyłu, kierowca z przodu, wieża pośrodku – układ stosowany do dziś.
• Niska masa i mobilność – przeznaczony do wsparcia piechoty, łatwy w transporcie, nawet mostami.

Renault UE Chenillette to francuski lekki transporter gąsienicowy z okresu międzywojennego i początku II wojny światowej. Wbrew pozorom nie był to klasyczny czołg, lecz pojazd pomocniczy, zaprojektowany do transportu amunicji, zaopatrzenia i holowania dział piechoty.

W 1940 roku Armia Francuska dysponowała ponad 5000 egzemplarzami. Szeroko używane w kampanii francuskiej w 1940 r.

Po kapitulacji Francji wiele Renault UE zostało przejętych przez Niemców:

Czołg Mark V to brytyjski czołg ciężki z I wojny światowej, który wszedł do służby w 1918 roku jako rozwinięcie wcześniejszych modeli (głównie Mark IV). Był to jeden z najbardziej zaawansowanych technicznie czołgów Wielkiej Wojny i odegrał ważną rolę w ostatnich miesiącach konfliktu.

Czołgi Mark V po raz pierwszy weszły do walki podczas bitwy nad Sommą (1918). Używane również w ofensywach pod Amiens i podczas operacji Hundred Days.

Mark V miał lepszy układ kierowniczy, bardziej niezawodny silnik i łatwiejszą obsługę niż Mark IV – mógł być prowadzony przez jednego kierowcę (w Mark IV trzeba było trzech ludzi do kierowania!).

Niemieckie działo oblężnicze z czasów I wojny światowej, które stało się jednym z najsłynniejszych przykładów „superbroni” tej epoki. Była to ogromna haubica zaprojektowana do niszczenia fortów i silnie ufortyfikowanych pozycji przeciwnika.

Zaprojektowana przez firmę Krupp na początku XX w. w odpowiedzi na rozbudowę belgijskich i francuskich fortów. Odniosła ogromny sukces na początku wojny – belgijskie i francuskie fortyfikacje padały w ciągu godzin pod jej ostrzałem.

Z czasem jednak rozwój broni przeciwpancernej i artylerii sprawił, że jej wartość bojowa spadła – była zbyt ciężka, powolna w transporcie i trudna w obsłudze.

M4A3 Sherman to jedna z wersji najsłynniejszego amerykańskiego czołgu z okresu II wojny światowej – M4 Sherman. To pojazd, który stał się ikoną alianckiej broni pancernej, choć wzbudzał mieszane uczucia wśród żołnierzy ze względu na swoje ograniczenia w porównaniu z niemieckimi czołgami jak Panther czy Tiger. M4A3 to pierwszy Sherman z silnikiem Forda – uznanym za bardziej niezawodny niż wcześniejsze silniki Continental i Wright.

W siłach Wolnej Francji (Forces Françaises Libres) Shermany M4, w tym A3, były dostarczane od 1943 roku. Wzięły udział m.in. w kampanii włoskiej, lądowaniu w Prowansji (1944) i wyzwalaniu Alzacji.

Francuzi modernizowali te czołgi po wojnie i używali jeszcze długo – np. w Algierii.

Niemiecki miniaturowy, zdalnie sterowany pojazd gąsienicowy z czasów II wojny światowej, przeznaczony do niszczenia czołgów, umocnień lub mostów poprzez zdalnie dostarczany ładunek wybuchowy. Była to jedna z pierwszych broni typu „dron”, choć sterowana przewodowo.

Operator pozostawał w ukryciu i sterował Goliathem przy pomocy trójżyłowego kabla (dwa do zasilania, jeden do sterowania). Goliath podjeżdżał do celu – np. pod czołg, bunkier lub most – i wysadzany był wraz z ładunkiem.

Goliathy były wykorzystywane przez Niemców podczas Powstania Warszawskiego w 1944 roku, głównie do niszczenia barykad, umocnień i budynków zajętych przez powstańców. Ich obecność odnotowano m.in. na Woli, Starym Mieście i w Śródmieściu.

Excelsior Welbike to brytyjski składany motocykl wojskowy z czasów II wojny światowej, zaprojektowany z myślą o wojskach powietrznodesantowych – czyli spadochroniarzach i oddziałach specjalnych. To jeden z najmniejszych motocykli używanych bojowo, zaskakująco pomysłowy i unikalny pod względem konstrukcji.

Skonstruowany z myślą o zrzucaniu w zasobniku spadochronowym (standardowa skrzynia typu "CLE Canister"). Po wylądowaniu spadochroniarz miał w ciągu 10–20 sekund rozłożyć pojazd i ruszyć do przodu.

Willys MB, powszechnie znany jako Jeep, to jeden z najbardziej kultowych pojazdów wojskowych II wojny światowej – symbol amerykańskiej armii i aliantów. Służył we wszystkich teatrach wojennych i był produkowany masowo przez Stany Zjednoczone.

Nazwa „Jeep” prawdopodobnie pochodzi od skrótu GP (General Purpose), albo od postaci z komiksów Popeye'a – „Eugene the Jeep”.

Jeep zapoczątkował całą rodzinę pojazdów terenowych i SUV-ów – współczesne Jeepy (Wrangler itp.) są jego potomkami.

Armata 75  mm model 1897 jest polowym uzbrojeniem artylerii armii francuskiej. Była to rewolucyjna jak na swoje czasy konstrukcja, łącząca w sobie wszystkie najnowsze udoskonalenia wprowadzone w artylerii pod koniec XIX.

Stawszy się symbolem francuskiej potęgi militarnej, wkrótce znanym jako siedemdziesiątka piątka , a nawet nasza chwalebna siedemdziesiątka piątka , jest obiektem czci francuskich żołnierzy i patriotów, którzy widzieli w nim cudowne rozwiązanie każdego problemu.

Chociaż 75-tka była najlepszą armatą polową swoich czasów i okazała się bardzo skuteczna w walce mobilnej, zwłaszcza w pierwszej bitwie nad Marną , to z drugiej strony jest o wiele mniej wygodna i skuteczna w wojnie pozycyjnej, gdzie ciężka artyleria jest potrzebna do dosięgnięcia okopanych wojsk.

Fieseler Fi 103, znany szerzej jako V-1 (Vergeltungswaffe 1 – „Broń Zemsty 1”), to pierwszy w historii pulsacyjny pocisk manewrujący, użyty przez Niemcy podczas II wojny światowej. Był to bezzałogowy statek latający z ładunkiem wybuchowym, który stał się jednym z symboli niemieckiej broni odwetowej.

V-1 były odpalane z ramp startowych w okupowanej Francji, Belgii i Holandii.

V-1 testowano także w Blizne i Peenemünde – polski wywiad Armii Krajowej zdobywał dane i przekazywał je aliantom.

V-2 (Vergeltungswaffe 2) – czyli „Broń Odwetowa nr 2” – była pierwszą na świecie balistyczną rakietą bojową. Opracowana przez nazistowskie Niemcy, stała się prekursorem współczesnych rakiet kosmicznych i pocisków balistycznych (ICBM).

Głównym inżynierem projektu był Wernher von Braun, późniejszy ojciec amerykańskich programów kosmicznych (np. rakiety Saturn V). Rozwój rakiety odbywał się m.in. w ośrodku w Peenemünde.

Produkcja seryjna miała miejsce w obozie koncentracyjnym Mittelbau-Dora, gdzie tysiące więźniów zginęło w nieludzkich warunkach pracy.

Broń była niesterowalna po starcie, a jej celność była niska. Nie miała większego wpływu na losy wojny, ale siała psychiczny terror.

Polscy konspiratorzy z AK zdobyli części V-2 na terenie okupowanej Polski (np. w okolicach Sarnak – akcja „Most III”). Informacje przekazano aliantom – był to jeden z największych sukcesów wywiadowczych AK.

3,7 cm PaK 36 (Panzerabwehrkanone 36) to niemieckie działo przeciwpancerne kalibru 37 mm, używane głównie w początkowej fazie II wojny światowej. Było to podstawowe działo przeciwpancerne Wehrmachtu w kampaniach od 1939 do 1941 roku, ale z czasem stało się nieskuteczne wobec nowocześniejszych czołgów, zwłaszcza radzieckiego T-34, co przyniosło mu przydomek „Heeresanklopfgerät” („urządzenie do stukania w czołg”).

Haubica M101A1 (wcześniej oznaczona jako Howitzer M2A2 on Carriage M2A2 ) jest bronią artyleryjską opracowaną i używaną przez Stany Zjednoczone. Była standardową amerykańską lekką haubicą polową w II wojnie światowej i brała udział w działaniach na teatrach działań w Europie i na Pacyfiku, a także podczas wojny koreańskiej. 

Sten to brytyjski pistolet maszynowy z czasów II wojny światowej, który stał się ikoną wojsk alianckich i ruchów oporu w Europie – także w Polsce. Był tani, prosty w produkcji i niezwykle charakterystyczny z racji swojego „surowego” wyglądu i magazynka wystającego z boku.

W 1940 roku Brytyjczycy utracili dużą część uzbrojenia po ewakuacji spod Dunkierki. Potrzebna była tania, szybka w produkcji broń – oto STEN:

• bardzo prosta konstrukcja (kilkanaście części),
• mógł być wytwarzany przez nieuzbrojone fabryki,
• kosztował tylko ok. 2 funty (!),
• idealny do masowej produkcji i przerzucania do ruchu oporu.

Francuskie działo przeciwpancerne, zbudowane przez rusznikarza Hotchkissa. Używała go armia francuska podczas II wojny światowej.

Podczas wojny domowej w Hiszpanii kilka egzemplarzy armat Hotchkissa trafiło w ręce sił republikańskich . Niektóre z nich zamontowano na zdobycznych czołgach Panzer I.

Armata de Bange kal. 80 mm lub model 1877 była bronią artyleryjską z XIX wieku,  stalową lufą gwintowaną ładowaną odtylcowo.

Jego projektantem był Charles Ragon de Bange, politechnik i pułkownik artylerii, dyrektor Warsztatu Precyzyjnego w centralnym składzie w Paryżu.

Jedna z pierwszych nowoczesnych wielolufowych broni palnych, stworzona we Francji w XIX wieku. Stanowiła istotny etap w rozwoju broni maszynowej, chociaż nie była jeszcze „karabinem maszynowym” w dzisiejszym znaczeniu.

Opracowana przez Jean-Baptiste'a Verchère de Reffye, francuskiego oficera i konstruktora broni. Oficjalnie przyjęta na uzbrojenie w 1866 roku.

Broń składała się z 25 luf kalibru 13 mm, rozmieszczonych w wiązce, ładowanych jednocześnie za pomocą kasety (pakietu nabojów). Strzelanie odbywało się kolejno z każdej lufy, co pozwalało uniknąć przegrzewania.

Napęd ręczny - obsługiwano ją korbą, więc była bronią mechaniczną, a nie automatyczną. Zasięg skuteczny wynosił około 1000 metrów.

Ciężki karabin maszynowy używany przez Cesarską Armię Japońską w pierwszej połowie XX wieku, głównie w latach 20. i 30. XX w. Nazwa „Typ 3” odnosi się do 3. roku ery Taishō, czyli 1914 roku, kiedy broń została wprowadzona do użytku.

Karabin Typ 3 był kopią brytyjskiego karabinu maszynowego Hotchkiss, jednak z własnymi modyfikacjami. Choć w nazwie ma „Typ 3”, nie należy go mylić z karabinami maszynowymi Hotchkiss Typ 3 stosowanymi przez inne państwa. Był jednym z pierwszych maszynowych karabinów ciężkich szeroko wykorzystywanych przez Japonię.

Niemiecki ciężki karabin maszynowy, będący podstawową bronią maszynową armii niemieckiej podczas I wojny światowej. Jest to licencyjna wersja karabinu Maxima, jednej z pierwszych w pełni automatycznych broni maszynowych na świecie.

MG 08 był rozwinięciem projektu Hiram Maxim z końca XIX wieku. Niemcy uzyskali licencję i produkowali własną wersję – stąd oznaczenie „08” (rok wprowadzenia – 1908). Broń została masowo użyta podczas I wojny światowej, zarówno na froncie zachodnim, jak i wschodnim.