Palais du Louvre to nie tylko jeden z najsłynniejszych muzeów świata, ale przede wszystkim rezydencja królewska, której historia sięga średniowiecza.
Nazwa „Louvre” być może pochodzi od frankijskiego słowa leovar (forteca) lub łacińskiego lupara (miejsce polowań). Zbudowany ok. 1190 r. przez króla Filipa II Augusta jako twierdza obronna chroniąca Paryż od zachodu.
Franciszek I rozpoczął przekształcanie zamku w pałac królewski w stylu renesansowym. Sprowadził do Francji włoskich artystów, m.in. Leonarda da Vinci. Budowę kontynuował Henryk IV, tworząc tzw. Galerie du Bord de l’Eau wzdłuż Sekwany – zalążek dzisiejszego skrzydła Denon.
Za czasów Ludwika XIII i Ludwika XIV, pałac rozbudowano w stylu klasycznym (fasady, dziedzińce, skrzydła). Ludwik XIV, zanim przeniósł dwór do Wersalu, przez pewien czas rezydował w Luwrze. Powstała monumentalna Cour Carrée – prostokątny dziedziniec otoczony pałacowymi skrzydłami w klasycystycznym stylu.
W czasie Wielkiej Rewolucji Francuskiej, Luwr został znacjonalizowany i przekształcony w Muséum Central des Arts. Otwarto go dla publiczności w 1793 r., z początkową kolekcją 537 dzieł (m.in. z konfiskat królewskich i kościelnych).
Napoleon I i jego marszałkowie zwozili do Luwru dzieła z całej Europy (część później zwrócono). Kolekcja stale się powiększała – dziś obejmuje ponad 35 000 dzieł sztuki od starożytności po XIX wiek.
Piramida Luwru (1989)
Zaprojektowana przez Ieoh Ming Peia szklana piramida na dziedzińcu Cour Napoléon została początkowo ostro skrytykowana, ale dziś jest ikoną Paryża.
Stanowi główne wejście do muzeum i łączy podziemne galerie i pawilony. Symboliczne połączenie starożytnej formy (piramida) z nowoczesnym materiałem (szkło) i funkcją (światło, przestrzeń, komunikacja).
Arc du Carrousel
Arc du Carrousel to łuk triumfalny znajdujący się bezpośrednio przy dziedzińcu Pałacu Luwru (Cour Napoléon), tuż przed wejściem do ogrodów Tuileries. Mimo że często pozostaje w cieniu monumentalnego Łuku Triumfalnego przy Place Charles-de-Gaulle, ten mniejszy łuk jest niezwykle ważny symbolicznie, artystycznie i historycznie.
Został wzniesiony jako pomnik zwycięstw armii napoleońskiej, upamiętniający m.in. kampanię 1805 r. i zwycięstwo pod Austerlitz. Pierwotnie był wejściem do pałacu Tuileries (zburzonego w 1871 r.), tworząc z Luwrem i Tuileriami spójną oś reprezentacyjną.
Galerie d`Apollon
Galerie d’Apollon (Galeria Apollina) to jedna z najpiękniejszych i najbardziej prestiżowych sal w Luwrze, a zarazem symbol francuskiego klasycyzmu i absolutyzmu. To nie tylko pomieszczenie muzealne – to manifest królewskiego majestatu, zaprojektowany z myślą o chwale Ludwika XIV, „króla Słońce”.
Galeria została nazwana na cześć Apollina, boga słońca, sztuki i muzyki. To alegoryczne wcielenie samego Ludwika XIV, który utożsamiał się z Apollinem jako „Roi Soleil” (król Słońce). Tematyka całej galerii podporządkowana jest glorii światła i boskiego porządku.
Obecnie Galerie d’Apollon mieści kolekcję klejnotów koronnych Francji, m.in.:
- Diament „Regent” (dawniej w koronie Ludwika XV, potem u Napoleona)
- Diamenty Mazarina, Sancy, Hortensia
- Korony królewskie (w tym korona Ludwika XV)
- Przedmioty ceremonialne z dawnych skarbców monarchii
Polski Orzeł - Aquila di Polonia
Choć brak jednoznacznych informacji na temat pochodzenia tego klejnotu, jego obecność w kolekcji francuskich klejnotów koronnych sugeruje, że mógł być darem dyplomatycznym od polskiego monarchy dla króla Francji.
Klejnot został najprawdopodobniej wykonany dla pierwszej żony Władysława IV Wazy, Cecylii Renaty Austriackiej.
Korona Ludwika XV
Korona Ludwika XV to jedno z najbardziej imponujących dzieł sztuki jubilerskiej w zbiorach Luwru. Obecnie znajduje się w Galerie d’Apollon, gdzie prezentowane są najcenniejsze klejnoty koronacyjne i insygnia monarchii francuskiej. Choć Francja już od dawna nie jest monarchią, korona Ludwika XV przetrwała jako jeden z nielicznych autentycznych symboli władzy królewskiej we Francji.
Mona Lisa - La Gioconda
Najsłynniejszy obraz na świecie, znajdujący się w paryskim Luwrze od ponad dwóch stuleci. Namalowana przez Leonarda da Vinci w XVI wieku, fascynuje widzów swoim tajemniczym uśmiechem, techniczną perfekcją i niezwykłą historią. W XVIII wieku był częścią zbiorów królewskich, a po Rewolucji Francuskiej trafił do Luwru.
Obraz jest eksponowany za pancerną szybą, w specjalnie przygotowanej niszy z klimatyzacją i kontrolą wilgotności. Przed obrazem gromadzą się zawsze tłumy – zaleca się przyjść wcześnie rano lub późnym popołudniem.
Starożytność
- Starożytny Egipt – jedno z najsłynniejszych skrzydeł (Sully, poziomy -1 i 0). Zobaczysz m.in. Sfinksa z Tanis, grobowce, sarkofagi, papirusy, posągi i mumie.
- Starożytna Grecja – rzeźby, ceramika, biżuteria. W tym słynna Wenus z Milo (Skrzydło Sully i Denon).
- Starożytny Rzym – portrety cesarskie, mozaiki, rzeźba (częściowo pokrywa się z galerią grecką, bo sztuka rzymska często kopiowała grecką).
- Etruskowie i sztuka italska przedrzymska – mniejsze, ale cenne kolekcje, zwłaszcza sarkofagi (np. słynny sarkofag małżonków).
- Mezopotamia / Babilon / Asyria / Sumer – wspaniała kolekcja w Skrzydle Richelieu i Sully (poziom 0 i -1). Zobaczysz m.in.
Nike z Samotraki
Jedna z najsłynniejszych rzeźb starożytnej Grecji, eksponowana w Luwrze i uważana za arcydzieło hellenistycznej sztuki rzeźbiarskiej.
Odkryta w 1863 roku podczas wykopalisk na wyspie Samotraka przez francuskiego archeologa Charles’a Champoiseau. Przedstawia boginię zwycięstwa Nike w momencie lądowania na dziobie okrętu (przedstawionego u podstawy rzeźby).
Bóg Amon chroni Totanchamona
Wyjątkowe dzieło sztuki starożytnego Egiptu, które przedstawia faraona Totanchamona pod opieką boga Amona. Jest to symboliczna scena, podkreślająca boską ochronę i legitymizację faraona.
Okres: XVIII dynastia, ok. 1332–1323 p.n.e.
Nóż Gebel el-Arak
Nóż Gebel el-Arak to jeden z najbardziej fascynujących zabytków prehistorycznego Egiptu – nie tylko ze względu na kunszt wykonania, ale też na zagadkowe sceny, które zdobią jego rękojeść. Ostrze to mistrzostwo prehistorycznego rzemiosła – perfekcyjnie symetryczne, cienkie, precyzyjnie łupane z krzemienia. To jeden z najlepiej zachowanych przykładów takiej techniki.
Nóż Gebel el-Arak jest kluczowym dowodem na kontakty kulturowe między Egiptem a Mezopotamią (Sumerem) jeszcze przed zjednoczeniem Egiptu przez Narmera. Styl postaci, ubiór „Pana Zwierząt” i sposób kompozycji nie są typowo egipskie — przypominają raczej sztukę Uruk (południowa Mezopotamia).
Datowanie: ok. 3400–3200 p.n.e., okres predynastyczny.
Skrzydło Denona - galeria rzeźb europejskich (500–1850)
Rzeźba włoska i hiszpańska z okresu renesansu i baroku, np. dzieła Michała Anioła (np. „Umierający niewolnik” i „Buntownik”).
Sala Ludwika XIV - Département des Objets d`art
Sala Ludwika XIV w Luwrze, znajdująca się w ramach Département des Objets d’art (Działu Rzemiosła Artystycznego), to jedna z najbardziej olśniewających części muzeum — poświęcona francuskiemu barokowi, czyli sztuce i wystrojowi dworu Króla Słońce.
Skrzydło Richelieu, 1. piętro. Oznaczana jako część apartamentów Anne d’Autriche (matki Ludwika XIV) i Galerii Apolla, w otoczeniu wielu sal z dekoracjami i meblami XVII–XVIII wieku.
Hôtel des Invalides i Musée de L`Armée
Hôtel des Invalides i mieszczące się w nim Musée de l’Armée to jedno z najważniejszych miejsc związanych z historią wojskowości we Francji
Wersal - Versailles
Miasto w regionie Île-de-France, około 17 km na południowy zachód od centrum Paryża.